Czym jest integracja sensoryczna?
Wyobraźmy sobie chaos wywołany awarią sygnalizacji świetlnej na ruchliwym skrzyżowaniu
w godzinach szczytu w dużym mieście. Setki aut, zgiełk klaksonów, ogólna irytacja.
Oto obraz, który pokazuje, jak czuje się dziecko z zaburzeniami integracji sensorycznej…
W każdej sekundzie naszego życia i w każdej sytuacji do mózgu docierają niezliczone ilości bodźców sensorycznych, które pochodzą ze wszystkich zmysłów – wzroku, słuchu, dotyku, węchu, czucia ruchu i położenia naszego ciała w przestrzeni. Nasz mózg musi te wszystkie bodźce rozpoznać, uporządkować, zinterpretować, a także zintegrować i powiązać z wcześniejszymi doświadczeniami, by móc zareagować w odpowiedni (adekwatny) sposób.
Gdy dziecko biega, bawi się, uczy czy odpoczywa, jego mózg nieustannie organizuje informacje
i zarządza nimi. Gdy odbywa się to w sposób zintegrowany, mózg używa ich do prawidłowej percepcji, odpowiedniego zachowania czy efektywnego uczenia się. Gdy następuje dezintegracja tego procesu, funkcjonowanie dziecka w domu i szkole może przypominać wspomniane godziny szczytu.
Reasumując integracja sensoryczna tworzy fundamenty edukacji i zachowań społecznych.
Czym mogą się objawiać zaburzenia w zakresie integracji sensorycznej?
Dziecko:
- Ma kłopoty z równowagą
- Nie lubi zabaw, podczas których brudzi ręce
- Ma opóźniony rozwój mowy
- Ma kłopoty z koncentracją uwagi na zadaniu i doprowadzeniu go do końca
- Ma zaburzoną koordynację ruchową, jest niezgrabne ruchowo
- Jest wyjątkowo wrażliwe na bodźce, np. zatyka uszy, gdy słyszy dźwięki
- Ma obniżoną wrażliwość na bodźce, np. nie odczuwa bólu, zimna
- Ma duże zapotrzebowanie na ruch lub przeciwnie – nie lubi zabaw sportowych i gier zespołowych
- Nie radzi sobie dobrze z umiejętnościami samoobsługowymi, np. wiązanie sznurówek, zapinanie zamków i guzików
- Ma trudności w zakresie czytania, pisania, liczenia powyżej 7 r.ż.
- Nie lubi mycia i obcinania włosów, obcinania paznokci, czyszczenia uszu
- Drażnią je metki w ubraniach
- Nie lubi określonych tkanin, np. dżinsów
- W wieku powyżej 4 lat nie ma ustalonej ręki dominującej
- Ma lęk wysokości
- Siedząc przy stoliku, nie trzyma pozycji, podpiera głowę
- Z trudnością uczy się umiejętności złożonych, np. jazda na rowerze
- Niewłaściwie trzyma długopis lub kredkę
Na czym polega terapia integracji sensorycznej?
Terapia integracji sensorycznej ma postać „naukowej zabawy”, podczas której
z wykorzystaniem specjalistycznych sprzętów i pomocy terapeutycznych, dostarcza się kontrolowanej ilości bodźców pochodzących ze wszystkich zmysłów. Podczas terapii dziecko nie ćwiczy konkretnych umiejętności, lecz poprawiając integrację sensoryczną, wzmacnia procesy nerwowe leżące u podstaw tych umiejętności.
Terapia integracji sensorycznej przeznaczona jest dla dzieci:
- w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, które rozwijają się prawidłowo, ale doświadczają problemów w codziennym funkcjonowaniu,
- z diagnozą dysleksji lub zagrożonych dysleksją,
- z mózgowym porażeniem dziecięcym, autyzmem, zespołami Aspergera i Downa;
- niepełnosprawnością intelektualną,
- i wiele innych.
Domowe ćwiczenia wyciszające układ nerwowy.
W co się bawić? – czyli profilaktyka dysleksji.
Sylwia Kosior
terapeuta integracji sensorycznej